وجود پربركت امام محمّدباقر عليه السلام و تشكيل حوزه ي علميّه و تربيت دانشمندان اسلامي و زنده كردن فقه تشيّع و به جريان انداختن خطّ فكري شيعه، و روش و حركات مستقلّ او در مدينه، گرچه جنگ گرم و مبارزه ي علني با دستگاه طاغوتي هشام بن عبدالملك (دهمين خليفه ي اموي) نبود ولي همه ي آن برنامه ها نشانگر رويارويي جدّي امام عليه السلام با دستگاه طاغوتي محسوب مي شد. سرانجام هشام نتوانست وجود آن حضرت را تحمّل كند، از اينرو تصميم گرفت او را از مدينه به شام تبعيد نمايند.

ماموران حكومتي، امام محمدباقر عليه السلام و فرزند بزرگوارش حضرت صادق عليه السلام را به اجبار از مدينه به شام آوردند. هشام كه در شام، و كاخ مخصوص خود بود، به درباريان رو كرد و گفت: «محمّد بن علي (امام باقر عليه السلام) را نزد من مي آورند، وقتي كه ديديد او را سرزنش كردم، گوش فرا دهيد، همين كه سكوت نمودند، شما يكي يكي پشت سر هم او را سرزنش نماييد». براي آنكه به امام باقر عليه السلام اهانت شود، به دستور هشام سه روز، حضرت را پشت كاخ نگه داشتند و اجازه ي ورود ندادند.

ورود امام باقر عليه السلام به كاخ هُشام


پس از سه روز به امام عليه السلام اجازه ي ورود دادند، هنگامي كه آن حضرت به كاخ هشام وارد گرديد، با دست به همگان اشاره كرد و فرمود: «سلام بر شما باد». و سپس بي آنكه مانند سايرين اجازه بگيرد، نشست. هشام كه خشمگين شده بود رو كرد به امام عليه السلام و با بي ادبي گفت: «اي محمّد بن علي! هميشه مردي از ميان شما خاندان، موجب اختلاف بين مسلمانان شده و آنها را به سوي خود دعوت كرده و مردم از روي بي خردي و كم فهمي، گمان برده اند كه او امام و رهبر است....» آنگاه هر يك از درباريان با گفتار توهين آميز خود، امام عليه السلام را سرزنش كردند.

در اين هنگام آن حضرت برخاست و فرمود: «اي مردم! كجا مي رويد، شيطان مي خواهد شما را به كجا بيندازد؟ خداوند به وسيله ي ما گذشتگان شما را هدايت كرد، و هدايت آيندگان شما نيز به وسيله ي ما ختم مي گردد.

اگر شما داراي سلطنتي زودگذر هستيد، ما حكومتي جاودانه داريم كه بعد از ما سلطنتي نباشد، زيرا سرانجام نيك از آنِ ما است».

سرانجام، هشام كه از كرده ي خويش پشيمان شده بود و از شورش مردم مي ترسيد، دستور داد تا امام باقر عليه السلام را به مدينه باز گردانند.