يكي از پايه هاي تعيين امام، وصايت است.

امامت با مفهومي كه در فرهنگ شيعه دارد، نمي تواند به انتخاب مردم باشد؛ زيرا امام در بينش اماميه بايد داراي عصمت و علم لدني (دانش خدادادي و بدون تعلم از معلمان معمولي بشر) باشد، و موضوع عصمت، چيزي نيست كه جز از



[ صفحه 35]



طريق خدا تأييد شود.

بر اين اساس، هر امام مي بايست به وسيله ي امام معصوم پيش از خود تعيين شود و معصومين (ع) در اين زمينه به نظر شخصي خود عمل نمي كنند، بلكه راهي را مي روند كه خداوند براي آنان مشخص كرده است. [1] .

امام سجاد، علي بن الحسين (ع) به مناسبت هاي مختلف و در موارد گوناگون به امامت فرزندش محمد بن علي تصريح مي فرمود:

امام علي بن الحسين (ع) در بستر بيماري و در آستانه ي وفات بود. فرزندانش محمد، حسن، عبدالله، عمر، زيد و حسين را به گرد خويش فرا خواند و فرزندش محمد را وصي خود قرار داد و وي را باقر خواند و امور برادران را بر عهده ي او نهاد. [2] .

امام سجاد (ع) در آخرين روزهاي حيات خويش فرزندش محمد را فراخواند و صندوقي را در اختيار او قرار داد. پس از وفات امام سجاد (ع) فرزندان آن حضرت از محمد خواستند تا آن صندوق را بياورد و به عنوان ارث پدر تقسيم كند. امام باقرالعلوم (ع) به آنان گفت: آن صندوق حاوي مال و ثروت نيست، بلكه ودايع امامت در آن نهفته است [3] .