بازگشت

معناي حقيقي «يدالله» و انتساب «روح» به خدا


در تفسير آيه ي «يا ابليس ما منعك ان تسجد لما خلقت بيدي» [1] از امام باقر (ع) سؤال شد، منظور از «دست» كه خداوند به خويش نسبت داده، چيست؟

امام فرمود: «يد» در كلام عرب به معناي قوت و عظمت است. خداوند مي فرمايد: «والسماء بنيناها بأيد»؛ [2] يعني آسمان را با قدرت و نيرو بر افراشتيم؛ چه، در آيه ي «و ايدهم بروح منه» روح، نيز به معناي قوت و نيروي امداگر است.. [3] .

در تفسير اين كلام الهي كه مي فرمايد: «در آدم، از روح خود دميدم» امام (ع) همين بيان را آوره كه مراد از «روح»، قدرت است. [4] .

و در بياني ديگر امام فرموده است: مراد از «روح خدا» روحي است كه او انتخاب كرده و برگزيده و آفريده است و آن را به خود نسبت داده و بر تمامي ارواح برتري بخشيده است [5] .



[ صفحه 93]



پيام اين دو بيان، به يك حقيقت مشترك باز مي گردد، و آن اين است كه «روح خدا» به معناي چيزي كه از وجود خدا جدا شده باشد نيست؛ زيرا خداوند جزء ندارد.


پاورقي

[1] ص / 75.

[2] ذاريات / 47.

[3] سيرة الائمة الاثني عشر 2 / 213، و نظير آن در تفسير برهان 4 / 64.

[4] توحيد صدوق / 172.

[5] همان 170.