بازگشت

سخاوت و بخشش


امام باقر عليه السلام با آنكه درآمدش كم، خرجش بسيار و عيال وار بود،75 در عين حال بخشندگي اش بين خاصّ و عام آشكار و بزرگواري اش - مشهور، و فضل و نيكي اش معروف بود،76 افراد زيادي به اميد بهره مندي از جود و كرمش به سويش مي شتافتند و هيچ يك نااميد بر نمي گشتند.77 هركس به خانه اش وارد مي شد، از آنجا بيرون نمي رفت، مگر آنكه غذايش مي داد، لباس نيكويش مي پوشاند و مبلغي پول به او مي بخشيد بخشش او به حدي بود كه مورد اعتراض نزديكان قرار گرفت.78 آن حضرت ياور بيچارگان، يار درماندگان و دستگير در راه ماندگان بود.



هرگاه شيعيانش از شهرهاي ديگر به ديدارش مي رفتند. زاد و توشه راه، لباس و جايزه شان مي داد، و مي فرمود:«پيش از آنكه ملاقاتم كنيد اينها برايتان آماده شده بود».79



جايزه هايش بين پانصد تا هزار درهم بود.80 هم خود مي بخشيد و هم به ياران و خويشانش سفارش مي كرد كه بخشنده باشند، در يك روز هشت هزار دينار به مستمندان مدينه بخشيد و خانواده اي را كه يازده نفر بودند و همه غلام و كنيز بودند آزاد كرد.81 به سبب بخششهايش نيازمندان زيادي به منزلش مراجعه مي كردند و آن حضرت به غلامان و كنيزانش سفارش مي كرد كه آنها را تحقير نكنند و گدا ننامند بلكه آنان را به بهترين نامهايشان صدا بزنند.82 هر روز جمعه يك دينار صدقه مي داد83 و مي فرمود:«نيك و زشت و صدقه روز جمعه دو چندان مي شود»84 و نيز مي فرمود:«نيكي، فقر را مي زدايد و بر عمر مي افزايد و از مرگ بد پيشگيري مي كند».85 پيوسته يارانش را به همدري و دستگيري يكديگر سفارش مي كرد و مي فرمود«چه بد برادري است، برادري كه چون غني باشي همراهت باشد و چون فقير شوي تو را تنها بگذارد».86 و مي فرمود:«برادري آنگاه كامل است كه يكي از شما دست در جيب رفيقش كند و هرچه مي خواهد برگيرد».87