ستايش ها و تمجيدهايي كه از دانش و دانشمندان شده است، يكجانبه نيست بلكه دانش همانگونه كه ارزش بشمار مي آيد و به عالمان و آگاهان شخصيت و منزلت عالي اجتماعي مي بخشد و آنان را شايسته ي پيروي معرفي مي كند، از سوي ديگر مسؤوليت ايشان را نيز افزون مي سازد. و بايد توجه داشت كه مسؤوليت هاي دانش، تنها متوجه عالمان ديني نيست، بلكه هر نوع آگاهي و شناخت كه بينش انسان را نسبت به هستي تقويت نمايد و بتواند منشأ خدمات اجتماعي و بشري و اخلاقي باشد و در خدمت جامعه و دين قرار گيرد، مسؤوليت ساز و تكليف آور است. و كساني كه به اين مسؤوليت ها توجه نكنند، و زمينه ي گمراهي مردم را فراهم كنند، مستحق كيفري سنگين خواهند بود.



[ صفحه 272]



در آيه اي از قرآن آمده است: «گمراه كنندگان و گمراه شدگان، در قيامت به آتش دوزخ سرنگون خواهند شد». [1] .

امام باقر (ع) در معناي آيه فرمود: منظور از گمراه كنندگان آنانند كه عدل را مي ستايند ولي در عمل به ظلم و ظالم روي مي آورند. [2] .

يعني ارزش ها را مي شناسند و در مقام گفتار آن را خوب توصيف مي كنند ولي در مقام عمل بدان ها پايبند نيستند. و با پايبند نبودن آن ها، مردمي كه ايشان را الگوي خود قرار داده اند به گمراهي كشيده مي شوند.