امام باقر (ع) براي پيروز شدن انسان بر خشم خويش و فرو نشاندن توفان ويرانگر غضب، با توجه به خصلت هاي رواني انسان رهنمودهايي داده و فرموده است.

انسان گرفتار غضب مي شود و چه بسا آرام نشود تا داخل آتش شود (يعني غضب بر او چيره شده و دست به اعمالي مي زند كه جهنمي مي شود) پس هر گاه فردي نسبت به گروهي خشمگين شد، در صورتي كه آن فرد ايستاده است، به سرعت موقعيت خويش را تغيير داده و بر زمين بنشيند، زيرا اين كار هجوم شيطان را از او دور مي سازد (و او تسلط بر خويش پيدا مي كند) و هر فردي كه بر



[ صفحه 297]



خويشاوندان و يكي از نزديكان خانواده اش خشمگين شد، كسي كه مورد خشم قرار گرفته است به فرد خشمگين نزديك شده و او را نوازش دهد، زيرا نزديكان رحمي با اين شيوه آرامش مي يابند. [1] .

امام (ع) در روايتي ديگر مي فرمايد: خشم و غضب، شراره اي شيطاني است كه در قلب فرزند آدم زبانه مي كشد و هنگامي كه كسي خشمگين مي شود، چشمانش سرخ و رگ هاي گردنش متورم مي گردد و شيطان در وجودش راه مي يابد. پس هر گاه بيم آن يافتيد كه خشم بر شما چيره شود بر زمين نشينيد، زيرا فشار و هجوم شيطان با اين شيوه، كاسته مي شود. [2] .