مربيان لايق و شايسته نقش محوري در افراد ايفا مي نمايند. انديشه هاي بلند و عرشي و دامن هاي پاك مربيان هماره تربيت يافتگان را به مراحل اوج انساني عروج مي دهند. و اينك شهد كوثر در دامن فرزانگان پاك كه خود نيز كوثرند، قرار مي گيرد. مراحل رشد محمد بن علي (عليهما السلام) در مهد پرورش فرزانگان شكل مي گيرد.

محمد بن علي (عليهما السلام) حدود نه سال دوران كودكي خويش را افزون بر سايه پر مهر پدري، در جوار حسين بن علي (عليهما السلام) كوثر انديشه ي زلال وحياني سپري نمود. در اين مدت از رفتار سترگ حضرت آزادي و سترگي آموخت.

دست تقدير كودك سه ساله را همراه كاروان ستم سوز حسين عليه السلام نموده و محمد بن علي (عليهما السلام) در زمره افرادي است كه حادثه كربلا را از نزديك مشاهده نمود؛ مصيبت هاي آن را به جان خريد؛ سرو قامت و استوار به استقامت درس پايداري آموخت. حادثه كربلا آن هم در دوران كودكي نقش مهم در سترگي و ستم سوزي محمد بن علي (عليهما السلام) عهده دار شده است.

در اين دوران سه ساله و پس از آن، اين كودك برومند در آغوش پر مهر سيد الساجدين عليه السلام و مادر سترگ و پاك دامنش قرار دارد. مادر پاك دامن و صديقه و فرزانه اش كه سرآمد همگان است، كودك را در آغوش مي فشارد و پدر كريم و پر مهري چون سيد العابدين عليه السلام يادگار حسين بن علي (عليهما السلام) هر روز پرچمي از هدايت در فراسوي راه وي بر مي افرازد و فرزند خويش محمد را به پيروي از اعلام رهنمون، فرا مي خواند.



[ صفحه 27]



انديشه هاي زلال وحياني، سترگي و مقاومت، منش و بزرگي، عزت نفس، پاكي و عبوديت در پيشگاه خداي لايزال؛ درس هايي است كه محمد بن علي (عليهما السلام) از مكتب وحي سيد العابدين عليه السلام فرا مي گيرد. در انديشه آن گونه زلال و بلند پرواز است، هيچ تيز پروازي به بلنداي آن نمي رسد. در رفتار آن گونه سترگ و مقاوم است كه هيچ حادثه تلخ و ناگواري، وي را از مسيرش كه مسير صراط مستقيم است، انحراف نمي دهد.

اين در حالي است كه دوران كودكي و نوجواني و جواني حضرت همزمان با دوران سياه و ستمگر اموي مي باشد. حاكمان اموي از هر سو فشار را بر عترت آل رسول و تشكل همسوي آنان مضاعف ساخته و از هيچ ستم و جنايت بر آل علي و هواداران آنان فروگذار نيستند.

دوران تلخ حزب عثمانيه كه سياه ترين دوران در تاريخ اسلام به شمار مي رود در اوج جبروت و ستمگري است. خشونت حكام و حوادث تلخي مانند حادثه ننگين «حره» در مدينه، سركوب آزادي خواهان و انقلاب هايي چون نهضت توابين، نهضت مختار، و مهار شورش عبدالله بن زبير و... همگي در دوران نوجواني و جواني امام باقر عليه السلام شكل مي گيرند. اين دوران نقش خود را بر هر فرد به ويژه خاندان علي عليه السلام ايفا مي نمايد. اين گونه جريان هاي اجتماعي و اين گونه حوادث تلخ و برخي شيرين نقش مهم در شكل هويت افراد به ويژه افراد سرشناسي چون محمد بن علي (عليهما السلام) ايفا مي نمايد. دامن پر مهر جد و پدر و مادر پاك و نيز فضاي اجتماعي با اين ويژگي ها در تربيت و پرورش حضرت تأثيرگذاري مي نمايند.



[ صفحه 28]