منظور از جريان هاي اجتماعي ايده و آرمان هايي است كه در ميان طيف عظيمي از جامعه شكل گرفته و تداوم مي يابد. بنابر اين جريان اجتماعي غير از جريان هاي سياسي مقطعي است. و نيز غير از مسائل فرهنگي از هم گسسته مي باشد. حتي جريان اجتماعي به شكل گيري يك مرام و ايده در برهه اي از زمان كاربرد ندارد؛ بلكه جريان فكري كه افزون بر اين كه درجامعه استقرار يافته، در نسل هاي بعدي نيز تداوم مي يابد، «جريان هاي اجتماعي» ناميده مي شود.

جريان هاي اجتماعي به دو نوع عمده تقسيم مي شوند. يكي جريان هايي كه ايده و پايگاه آنان حق است و در واقع جريان هاي اجتماعي حق مدارند. ديگري جريان هاي اجتماعي با گرايش ها و اهداف باطل.

اين نكته در نوشتارهاي پيش تحقيق شده است [1] ، كه در يك جامعه ممكن است هر دو نوع جريان اجتماعي شكل بگيرند و در چالش يكديگر باشند. بدين خاطر وقتي سخن از جريان هاي اجتماعي يك جامعه است، كاربرد اين عنوان عام و شامل است هر دو قسم از جريان ها را در بر



[ صفحه 133]



مي گيرد. هم جريان هاي اجتماعي حق مدار و هم جريان هاي اجتماعي باطل گرا را پوشش مي دهد.