نهضت حسيني عليه السلام يك اقدام بزرگ اجتماعي برغم حاكميت حزب عثمانيه بود. اين نهضت كه يك جريان فكري و اجتماعي پديد آورد و يك فرهنگ ستم ستيزي را بارور ساخت؛ بيشترين خطر را براي حاكمان اموي پديدار ساخت. امامان معصوم بعد از حسين بن علي (عليهما السلام) تلاش داشتند نهضت عاشورا را هماره زنده نگه دارند و با ياد و آرمان امام، اهداف امام را از نهضت با شكوهش شفاف سازند.

يكي از تلاش هاي محوري عترت شكوفا ساختن فرهنگ عاشورا و



[ صفحه 210]



استقرار اهداف نهضت حسيني عليه السلام بود. زنده كردن نام و ياد حسين يعني زنده كردن اهداف حسين عليه السلام يعني شورش عليه ستمگران. اين فرهنگ بعد از نهضت امام حسين عليه السلام توسط عترت دنبال شده است. همه عترت تلاش نموده اند با شيوه هاي گوناگون نهضت حسيني را تداوم بخشند. شخص باقر العلوم عليه السلام حادثه عاشورا را شاهد و حوادث تلخ آن را به خاطر داشت و هماره بازگو مي كرد. از زبان حضرت اين گونه نقل مي كنند كه من در آن زمان چهار ساله بودم آن حوادث را به خاطر دارم! [1] .

باقر العلوم عليه السلام در اين باره اين گونه تلاش مي كند: جابر بن يزيد مي گويد: همراه باقر العلوم عليه السلام بودم كه عازم حيره (نجف) بود. در بين راه هنگامي كه به كربلا رسيديم فرمودند: هذه روضة من رياض الجنة لنا و لشيعتنا و حفرة و من حفر جهنم لاعدائنا [2] «اينجا (كربلا) باغي از باغ هاي بهشت براي ما و شيعيان ما، و گودالي از گودال هاي جهنم براي دشمنان ما مي باشد.» اين موضع گيري؛ يعني در كربلا دو جبهه حق و باطل با هم چالشگري نموده اند. اين موضع گيري؛ يعني آن جبهه اي كه در كربلا به فرجام نيك و پيروزي رسيده است؛ نهضت حسين عليه السلام و هواداران حسيني مي باشد، كه اين جريان همواره تداوم دارد.

در مورد ترغيب به زيارت حسين عليه السلام مي فرمايد: شيعيان ما را دستور دهيد به زيارت حسين عليه السلام بروند، كه زيارت حسين عليه السلام بر هر كس كه وي را امام مي داند لازم است، مروا شيعتنا بزيارة الحسين بن علي و زيارته مفروضة علي من اقر للحسين بالامامة. [3] «شيعيان ما را به زيارت حسين



[ صفحه 211]



وادار سازيد، زيرا زيارت حسين عليه السلام بر كساني كه حسين را امام خويش مي دانند لازم است.» زيارت حسين رفتن، يعني زنده كردن آرمان ها و اهداف حسين عليه السلام. به همين خاطر دشمنان عترت هر گاه فرصت فراهم مي كنند، مردم را از زيارت حسين عليه السلام محروم مي سازند.

امام در بر پايي مراسم و ياد و عزاي حسين عليه السلام مي فرمايد: من ذرفت عيناه علي مصاب الحسين و لو مثل جناح البعوضه غفرالله له ذنوبه. [4] «كسي كه در رثاي حسين عليه السلام اشك چشمانش روان شود و يا بمقدار يك پشه اشك آلود شود، گناهانش بخشيده است.» اين سخن يعني تداوم راه حسين عليه السلام، يعني زنده كردن فرهنگ ستم سوزي نهضت حسيني عليه السلام.

من كان لنا محبا فليرغب في زيارة قبر الحسين عليه السلام فمن كان للحسين محبا زوارا عرفناه بالحب لنا اهل البيت. [5] «هر كس به عترت علاقه مند است بايد به زيارت حسين عليه السلام علاقه مند باشد كه معيار محبت به اهل بيت محبت به حسين و علاقه مندي به زيارت حسين عليه السلام است».

همچنين مي فرمايد: ان الله عوض الحسين عليه السلام من قتله ان الامامة من ذريته و الشفاء في تربته و اجابة الدعاء عند قبره و لا تعد ايام زائريه جائيا و راجعا من عمره. [6] «خداي سبحان در عوض فداكاري حسين عليه السلام چهار چيز به وي عطا نمود؛ امامت را در ذريه وي قرار داد. شفا را در تربت وي نهاد، اجابت دعا را زير قبه وي قرار داد، مقدار وقتي كه زائر حسين عليه السلام صرف زيارت حسين عليه السلام مي كند از عمر وي به حساب نمي آورد».



[ صفحه 212]



امام باقر عليه السلام مي فرمايد: فزوروا قبورنا بالغاضرية. [7] «مزارهاي ما را در غاضريه (كربلا) زيارت كنيد.» كه ترغيب به زيارت حسين ترقيب به حماسه سازي و تداوم راه حسين عليه السلام مي باشد. اين تلاش نيز بعد ديگري تلاش هاي اجتماعي حضرت مي باشد.