امام باقر عليه السلام در يك گفتار حكيمانه مراحل تربيت معنوي فرزندان را شرح داده و چگونگي تربيت آنان را در سنين مختلف بيان مي دارد. طبق رهنمود آن حضرت، والدين بايد در سه سالگي كلمه توحيد (لا اله الا الله) را به كودك ياد دهند. در چهار سالگي كلمه رسالت (محمد رسول الله) را به او بياموزند و در پايان پنج سالگي او را آزمايش نمايند. اگر راست و چپ را مي شناسد، صورتش را به سوي قبله متوجه ساخته و به او بگويند رو به سوي قبله سجده كند. در شش سالگي اجزاء نماز و ركوع و سجده صحيح را يادش دهند تا سن او به آخر سال هفتم برسد. در آن موقع به او بگويند: دست ها و صورتش را بشويد و آنگاه به نماز بايستد [1] .

عبادت هاي تمريني و دعا و نيايش كودك در پيشگاه خداوند، اثر درخشاني در روان طفل به جاي مي گذارد. گرچه ممكن است كودك معني و مفهوم الفاظ و عبارات نماز را نفهمد ولي معني توجه به خدا، راز و نياز با پروردگار، استمداد از آن قدرت لايزال را متوجه خواهد شد.

به همين جهت او در آينده به صورت فردي اميدوار، متكي به نفس، داراي هدف و با اطمينان به آينده زندگي كرده و در باطن خود تكيه گاهي قوي براي خود احساس خواهد نمود. اين باورها مي تواند سرمايه اي بزرگ در طول زندگي و سدي محكم در برابر طوفان هاي حوادث و پيشامدهاي ناگوار باشد.

همچنانكه خداوند مي فرمايد: «الذين آمنوا و تطمئن قلوبهم بذكرالله، الا بذكر الله تطمئن القلوب » [2] ; آن ها كساني هستند كه ايمان آورده اند، و دل هايشان به ياد خدا مطمئن و (آرام) است; آگاه باشيد تنها با ياد خدا دل ها آرامش مي يابد.»

لازم به ذكر است كه در تربيت معنوي كودكان و نوجوانان بايد از تندي و خشونت پرهيز شود. زيرا تجربه نشان مي دهد اجبار و زورگويي نا به جا اثرات نامطلوب در كودك به جاي مي گذارد. براي همين امام باقر عليه السلام به نقل از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: «ان هذا الدين متين فاو غلوا فيه برفق ولا تكرهوا عبادة الله الي عباد الله [3] ; اسلام آئين استوار و محكمي است. با مدارا در آن وارد شويد و بندگان خدا را در عبادت الهي مجبور ننماييد.»