بازگشت

تشويق


تشويق بجا در كار تربيت و تبليغ يك روش كار آمد و كاملاً موفق مي باشد. زيرا هر انساني خودش را دوست دارد و دلش مي خواهد ديگران به شخصيت او احترام بگذارند و از او قدرداني كنند. در صورت رعايت شرايط صحيح، تشويق محركي قوي در ايجاد خصلت هاي ستوده در مخاطبان خواهد بود. تشويق مي تواند به صورت هاي مادي و معنوي انجام شود. تحسين، تقدير، اعطاي جايزه و هديه، بذل عاطفه، محبت، تكريم، و تشكر، جلوه هايي از تشويق است. در سيره تربيتي امام باقر عليه السلام از اين شيوه به صورت گسترده استفاده شده است.

روايت زير بيانگر يكي از موارد تشويق فرزندان مي باشد.

طاهر يكي از دوستان امام باقر عليه السلام مي گويد: من در نزد آن گرامي نشسته بودم كه فرزندش جعفر عليه السلام آمد، پيشواي پنجم فرزندش را مورد لطف و محبت قرار داده و فرمود: «هذا خير البرية [1] ; اين [فرزند من] بهترين فرد در روي زمين است.»

دانشمندان علوم تربيتي در مورد اين شيوه، شرايطي را بيان مي كنند كه مهم ترين آن ها اجتناب از افراط و تفريط در امر تشويق و تنبيه است. رعايت اعتدال در تشويق و تنبيه نكته مهمي است كه مورد توجه امام باقر عليه السلام مي باشد. ابي عبيده از آن حضرت نقل مي كند كه فرمود: «انما المؤمن الذي اذا رضي لم يدخله رضاه في اثم ولا باطل واذا سخط لم يخرجه سخطه من قول الحق [2] ; مؤمن واقعي كسي است كه در مورد خشنودي و رغبت، مرتكب گناه و كارهاي باطل نمي گردد و در موقع خشم و غضب از مرز حق و حقيقت خارج نمي شود.»


پاورقي

[1] اعلام الوري، ج 1، ص 518.

[2] وسائل الشيعه، ج 15، ص 192; الكافي، ج 2، ص 234.