اعتدال و ميانه روي در هر كاري هر چند پسنديده و نيك، امري لازم و اجتناب ناپذير است و افراط و تفريط امري جاهلانه و غيرعقلاني است به همين جهت علي (ع) فرمود: «فرد نادان را يا تندرو يا كندرو مي بيني». [1] .

در موضوع انفاق هم اين قاعده جاري است و با آن همه ترغيب و تشويقي كه قرآن براي انفاق مي كند باز هم به اعتدال و ميانه روي توصيه مي نمايد و مي فرمايد: «يسئلونك ماذا ينفقون قل العفو؛ (بقره / 219) از تو مي پرسند چه قدر انفاق كنند بگو آنچه را كه از هزينه زندگي زياد باشد انفاق نمائيد».

حضرت باقر (ع) در تفسير اين آيه مي فرمايد: عفو آن چيزي است كه از مخارج سالانه زياد باشد». [2] بنابراين انفاق كردن امري نيك و شايسته است ولي نبايد در آن افراط كرد و قبل از اينكه نياز خود و خانواده اش را تأمين كند به بخشش ديگران بپردازد مگر در موارد مهم كه با رضايت خانواده اش ايثار و از خودگذشتگي نشان دهد همچنانكه مسلمانان صدر اسلام بويژه امام علي (ع) بارها به اين خصلت والاي انساني عمل مي كردند و قرآن در مورد آنان فرمود: «و يؤثرون علي انفسهم و لو كان بهم خصاصه؛ (حشر / 9) ايثارگران هرقدر هم نياز شخصي داشته باشند [نيازمندان] را بر خود مقدم مي دارند».