دعا و مناجات از مؤثرترين روشها در تربيت بعد معنوي انسان است، از طريق دعا و مناجات انسان با خداوند ارتباط پيدامي كند و در پرتو آن جان خود را از چشمه معرفت و محبت سيراب مي گرداند. امام صادق(ع) فرمود: «هرگاه مساله اي پدرم را محزون مي كرد ايشان زنان و فرزندان را جمع مي نمود. آنگاه خود دعا مي كردند و آنها آمين مي گفتند.» [1] همچنين بريد بن معاويه عجلي نقل مي كند:«هرگاه امام باقر(ع) قصد مسافرت داشتند خانواده خود را در منزلي جمع مي نمودند و اين چنين دعا مي كردند «اللهم اني استودعك نفسي و اهلي و مالي و ولدي، الشاهد منا و الغائب، اللهم احفظنا و احفظ علينا، اللهم اجعلنا في جوارك، اللهم لا تسلبنا نعمتك و لا تغير ما بنا من عافيتك و فضلك ». پرودگارا خود و اهلم ومالم و فرزندانم، حاضر و غايب آنها را به تو سپرده ام،پروردگارا ما را حفظ كن و سلامتي ما را مستدام دار، پروردگارا ما را در جوار خودت جاي ده و نعمتت را از ما مگير و عافيت و فضلت را نسبت به ما تغيير مده » [2] از دو حديث بيان شده معلوم مي شود كه آن حضرت فرزندان خود را از طريق دعا به ياد خداوند متوجه مي گردانيد و غير مستقيم به آنها تعليم مي داد كه بايد در تنهايي و هنگام مشكلات بر خداوند توكل نمود و تنها از او درخواست كمك نمود.