بازگشت

بازيافت بهره گيري صحيح از قرآن


هر چند سياست جلوگيري از تدوين احاديث نبوي (ص) با شعار «كافي بودن قرآن» پيش مي رفت، اما از عمل به قرآن خبري نبود و فقط از آن به صورت ابزاري براي جلوگيري از نشر معارف اهل بيت عليهم السلام و زنده شدن نام آنها استفاده مي شد. كتاب خدا به ابزاري براي دست يابي به اغراض سياسي و سركوبي پيروان اهل بيت عليهم السلام با تأويل و تفسير به رأي، به ابزار سركوبي مخالفين تبديل شده و در واقع، قرآن در انزواي شديد بود.

امام باقر (ع) در جايگاه بهترين مفسر قرآن با بازگو كردن تفسير درست آيات، بسياري از ابهام ها را زدود و مشت مخالفين و سودجويان را باز كرد. او همواره براي به اثبات رسانيدن مدعاهاي خود از آيات قرآن بهره مي جست و كلام خدا را گواه بر سخن خويش مي گرفت و مي فرمود:

«هر چه را مي گويم از من سؤال كنيد [اين كه گفتي] در كجاي قرآن آمده تا آيه مربوط به آن را برايتان تلاوت نمايم». [1] امام به اندازه اي بر آيات قرآن تسلط داشت كه «مالك بن اعين جهني» شاعر هم عصر امام درباره او سرود:

«اگر مردم در صدد جست وجوي علوم قرآن بر آيند، بايد بدانند كه قريش بهترين داناي آن را دارد و اگر امام باقر (ع) در علوم قرآني لب به سخن گشايد، فروع زيادي براي آن ترسيم خواهد نمود..». [2] .

شايان ذكر است كه امام كتابي در تفسير قرآن نگاشت كه «زياد بن منذر» و بسياري از بزرگان چون «ابو بصير» از آن روايت كردند. [3] .


پاورقي

[1] ابو منصور احمد بن علي بن ابي طالب الطبرسي، الاحتجاج، قم، دارالاسوه للطباعة و النشر، چاپ دوم، 1416 ق، ج 2، ص 169.

[2] سيد جمال الدين احمد بن علي بن الحسني معروف به ابن عنبه، عمدة الطالب في انساب آل ابي طالب، نجف، منشورات المطبعة الحيدرية، 1380 ق، چاپ دوم، ص 195؛ علي بن محمد، ابن احمد مالكي، الفصول المهمة في معرفة الأئمة، قم، مؤسسه دارالحديث الثقافيه، چاپ اول، 1422 ق، ج 2، ص 879، الارشاد، ج 2، ص 226.

[3] المجمع العالمي لاهل البيت، اعلام الهداية، قم، مركز الطباعة و النشر للمجمع العالمي لأهل البيت، چاپ اول، 1422 ق، ج 7، ص 215.