رفتار با ياران و ديگر مردم
آن بزرگوار، يارانش را به همدردي و برادري و نيز ياري مسلمانان سفارش مي كرد و مي فرمود: «دوست داشتني ترين كارها نزد خدا اين است كه مسلماني، شكم مسلماني را سير كند، غمش را بزدايد و دينش را ادا كند». [1] با همه مهربان بود. [2] حتي با كساني كه نسبت به او رفتار بدي داشتند، از بد كاران در مي گذشت، [3] اگر نيمه شب مهماني مي رسيد با مهرباني در برويش باز مي كرد و در باز كردن بار و بنه اش به او كمك مي كرد، [4] در تشييع جنازه مردم عادي شركت مي كرد، [5] لغزشهاي ياران را ناديده مي گرفت [6] و مي فرمود:«اصلاح امور زندگي و روش برخورد با مردم چون پيمانه پري است كه دو سوم آن زيركي و يك سوم آن گذشت است». [7] .
از تحقير مسلمانان نهي مي كرد و به غلامان و كنيزانش مي فرمود: «گدايان را گدا نناميد و آنها را با اين نام نخوانيد، بلكه آنان را به بهترين نامهايشان صدا بزنيد». [8] .
در أمر اصلاح جامعه و جلوگيري از فساد و تنبيه بدكاران، تلاش مي كرد آنگاه كه از دزدي افرادي آگاه شد، به غلامانش دستور داد. آنها را گرفتند و به والي مدينه تحويل دادند و اموال دزديده شده را خود به صاحبان آنها برگرداند. [9] ياران و همراهان را غذا مي داد و چون كمي از آنان فاصله مي گرفت در برخورد مجدد با آنان چنان احوال پرسي مي كرد كه گويا مدتها است آنها را نديده است. [10] .
پاورقي
[1] وسايل، 3 / 365.
[2] مكارم الأخلاق، ص 122؛ سير اعلام النبلاء، 4 / 407.
[3] مكارم الأخلاق، ص 118.
[4] همان، ص 122، 119؛ سير اعلام النبلاء، 4 / 407؛ بحار، 46 / 293؛ نك كافي، 6 / 450.
[5] سير اعلام النبلاء، 4 / 407؛ مكارم الأخلاق، ص 119، 120؛ وسايل: 3 / 359، 360؛ بحار، 46 / 292 ـ 293؛ نك كافي، 6 / 447.
[6] مكارم الأخلاق، ص 119؛ بحار، 46 / 293؛ نك كافي، 6 / 450.
[7] سير اعلام النبلاء، 4 / 407؛ ابن سعد، طبقات، 5 / 322.
[8] مكارم الأخلاق، ص 119، 120؛ وسايل، 3 / 360؛ بحار، 46 / 293، 298؛ نك كافي 6 / 448.
[9] همان، ص 123.
[10] وسايل، 3 / 389.