نخستين كسي كه نقاب از چهره ي مقدس امام باقر عليه السلام برداشت و سالها پيش از ولادتش به معرفي وي پرداخت، رسول خدا محمد مصطفي صلي الله عليه وآله وسلم بود. آن حضرت ضمن خطبه ها و سخنراني و يا در پاسخ به درخواست برخي صحابه ي بزرگوار خود، از امام محمد باقر عليه السلام به شكافنده ي علم، ناطق به حق، شكافنده ي علم پيامبر ياد كرده است. روايات زير شاهد اين مدعا مي باشد:

1. در خطبه اي كه سلمان فارسي از پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم نقل كرده آن حضرت مردم را به پيروي از آفتاب و ماه و فرقدان و سپس به نجوم زاهره نُه گانه فراخوانده است. و آنگاه به تفسير هريك از ماه و آفتاب پرداخته و با درخواست سلمان كه مراد از نجوم زاهره چيست؟ نام امامان را يادآوري فرموده و از امام باقر عليه السلام چنين ياد مي كند: «و بعده محمد بن عليّ الباقر علم النّبيّين». [1] .

2. همچنين به جابر بن عبدالله انصاري به هنگام بردن نام هريك از امامان و اوصياي پس از خود فرمود: «ثمّ محمد بن عليّ المعروف في التّوراة بالباقر». [2] .

3. در ملاقاتي كه عبدالله بن مسعود با پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم داشت؛ حضرت ضمن اظهار محبتي كه به فرزندش امام حسين عليه السلام نمود، به وي فرمود: «يا حسين، انت الامام ابن الامام ابوالائمة التسعة من ولدك ائمة أبرار».

عبدالله بن مسعود پرسيد: يا رسول الله! اينان كيانند كه در صلب حسين عليه السلام هستند؟ پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم مدتي سر به زير افكند و سپس سر برداشتند و فرمودند: «يا عبدالله، سألت عظيماً ولكن اخبرك؛ امر بسيار بزرگي را پرسيدي، اينك به تو خواهم گفت.» سپس دست بر شانه ي امام حسين گذارده و نام يكايك اماماني كه از نسل آن حضرت بودند را بيان نمود تا اين كه به نام مقدس محمد باقر رسيد و درباره ي او چنين فرمود: «ويخرج من صلب علي ولد اسمه اسمي و أشبه الناس بي يبقر العلم بقراً و ينطق بالحق و يأمر بالصواب [3] ؛ و از صلب علي پسري بيرون مي آيد كه نامش نام من است و شبيه ترين مردم به من خواهد بود. علم را مي شكافد، گفتار وي حق مي باشد.»