ربيع بن صبيح مي گويد: مردي نزد حسن بصري آمد و گفت: از قحطي به تو شكايت مي كنم. حسن گفت: استغفار كن (طلب



[ صفحه 21]



آمرزش از خدا كن) .

ديگري نزد او آمد و از فقر و تهيدستي شكايت كرد؛ در جواب گفت: استغفار كن سومي آمد و به او گفت: دعا كن خدا به من پسري عنايت كند؛ در پاسخ گفت: استغفار كن.

ما به حسن گفتيم: همه نزد تو آمدند و هر كس حاجت خاصي داشت، ولي تو در پاسخ همه يك جواب (استغفار كن) دادي؟

در جواب گفت: اين پاسخ را از خودم نساختم، بلكه از قرآن در مورد داستان حضرت نوح عليه السلام دريافتم كه نوح عليه السلام به قوم خود گفت:

(استغفروا ربكنم انه كان غفارا - يرسل السماء عليكم مدرارا و يمددكم بأموال و بنين) [1] .

از پروردگارتان طلب آمرزش كنيد كه او بسيار آمرزنده است، تا باران پربركت آسمان را پي در پي بر شما فرستد و شما را با با مال ها و فرزندان فراوان ياري نمايد [2] .

از اين آيات مي فهميم كه توبه و استغفار و بازگشت به سوي خدا و به ياد خدا بودن و ذكر او، پايه و مايه ي اصلي نعمت هاي الهي است: (اذكروني اذكركم) [3] .

و به عكس فراموش كردن خدا موجب سلب نعمت مي شود:

(لئن شكرتم لأزيدنكم و لئن كفرتم ان عذابي لشديد) [4] .



[ صفحه 22]