بازگشت

فصل پنجم : گزيده اي از روايات امام باقر(ع )


عالم يُنتفع بعلمه اءفضل من سبعين اءلف عابد.(130)

دانشمندي كه از علمش بهره برده شود، بهتر از هفتاد هزار عابد است .

من عَلَّمَ باب هدي فله مثل اجر من عمل به ، ولا ينقص اولئك من اءجور هم شيئا، و من عَلَّمَباب ضلالة كان عليه مثل و زر من عمل به ولا ينقص اولئك من اءوزار هم شيئا.(131)

هر كه به مردم درسي از هدايت آموزد، مانند پاداش ايشان دارد بدون اين كه از پاداش آنانچيزي كم شود و كسي كه به مردم درسي از گمراهي آموزد، مانند گناه ايشان بر گردنشافتد، بي اين كه از گناه آنان چيزي كم شود.

زكاة العلم اءن تعلّمِه عباداللّه (132)

زكات علم اين است كه آن را به بندگان خدا بياموزي .

العلم خزائن و المفاتيح السوال ، فاساءلوا يرحمكم اللّه فانه يؤ جر في العلماربعة السائل و المتكلّم ، و المستمع ، و المحب لهم .(133)

علم خزينه ها دارد كه كليدهايش پرسش است . بپرسيد كه خداوند شما را رحمت كند.درباره علم چهار كس پرسنده و پاسخ دهنده و شنونده و دوستار آنان ثواب مي برد.

الكمالكل الكمال التفّقه في الدّين ، و الصبر علي النائبه و تقدير المعيشه .(134)

كمال انسان و نهايت كمالش دانشمند شدن در دين و صبر در بلا و ميانه روي در زندگياست .

من طلب العلم ليباهي به العلماء اءويماري به السفهاء، اءويعرف به وجوه الناسفليتبوء مقعده من النار، ان الرياسة لاتصلح الا لاهلها.(135)

هر كه علم جويد براي اين كه بر علما ببالد يا بر سفها ستيزد يا مردم را متوجّه خود كند،در آتش دوزخ جاي مي گيرد و همانا رياست جز براي اهلش شايسته نيست .

من اءفتي الناس بغير علم ، ولا هدي لعنته ملائكة الرحمة و ملائكة العذاب ، و لحقه و زرمن عمل بفُتياه .(136)

هر كه ندانسته و رهبري نشده به مردم فتوا دهد، فرشتگان رحمت و فرشتگان عذاب او رالعنت كنند، و گناه آن كه به فتوايش عمل كند، دامنگيرش ‍ شود.

لايكون العبد عالما حتي لايكون حاسدا لمن فوقه و لامحقرا لمن دونه .(137)

هيچ بنده اي ، دانشمند نمي شود مگر اين كه به كسي كه بالا دست او است ، حسادت نورزدو كسي را كه پايين تر از او است ، تحقير نكند.

واللّه لموت عالم اءحب الي ابليس من موت سبعين عابدا و عالم يُنتفع بعلمهاءفضل من اءلف عابد.(138)

به خداي سوگند، مرگ دانشمند براي ابليس بسي محبوب تر از مرگ هفتاد عابد است . ودانشمندي كه مردم از دانش او بهره گيرند، از هزار عابدافضل است .

من طلب الدنيا استعفافا عن الناس وسعا علي اهله و تعطفا علي جاره ، لقي اللّه عزّ و جلّيوم القيامه و وجهه مثل القمر ليلة البدر.(139)

هر كس در طلب مال دنيا باشد تا از مردم بي نياز شود و وسيله آسايش خانواده خود رافراهم سازد و به همسايگان نيكي كند روز رستاخيز چهره اشمثل ماه شب چهارده درخشان خواهد بود.

انما يعبد اللّه من يعرف اللّه ، فاما من لايعرف اللّه فانما يعبده هكذااضلالا.(140)

كسي مي تواند به حق ، عبادت خداوند را به جا آورد كه به او معرفت داشته باشد و خدارا به درستي و شايستگي بشناسد و امّا كسي كه شناخت درستي درباره ذات مقدّساوندارد، خدا را همانند اين مردم گمراه (به طور سطحي ) عبادت مي كند.