كلمات و بيانات ائمه اطهار عليهم صلوات الله اجمعين همه گهربار و پربها مي باشد همه را به آب زر نوشته و عمل كرده اند عمل بدان درهاي سعادت و نيكبختي را بسوي جامعه باز مي كند و نمي توان آن را احصاء كرد يا در اوراق مختصري نگاشت و براي آنكه از اين خرمن فضل و دانش بي بهره نباشيم برخي از نصايح كه به فرزندش حضرت صادق عليه السلام مي فرمايد نقل مي كنيم [1] .



[ صفحه 185]



قال (ع) ما من عبادة افضل من عفة بطن او فرج.

اين نصيحت را مي توان از اركان اجتماع و موجب ابقاء جامعه دانست. مي فرمايد هيچ عبادتي نيكوتر و مفيدتر از عفت شكم و فرج نيست.

وقتي انسان توانست عنان سركش شهوات را به دست عقل و خرد بسپارد مي تواند لقمه حلال تهيه كند و از تمايلات نفساني و شهوات حيواني جلوگيري كند و نتيجه لقمه حلال انديشه و كردار و گفتار نيك است و مولود عفت فرج پرورش نسل پاك و تربيت نيكو و سرشت پسنديده است - و ميدان سخن در اينجا بسيار است.

قال (ع) ما من شيي ء احب الي الله عزوجل من ان يسئل - هيچ چيزي مجبوب تر نزد خدا بهتر از سئوال از او و عرض حاجت بدو نيست.

قال (ع) يا يدفع القضاء الا الدعاء - هيچ چيز قضاوت و حوادث ناگوار را مانند دعا دفع نمي كند بايد همواره دعا كرد و از خداوند طلب خير و اصلاح نمود.

قال (ع) ان اسرع الخير ثوابا البر و ان اسرع الشر عقوبة البغي - سريع ترين اثر نيكي احسان به جامعه است و سريع ترين بازگشت شر گمراهي و كينه توزي است - پاداش نيكي بازگشت خير و كيفر بدخواهي گمراهي و ضلالت است.

قال (ع) كفي بالمرء عيبا اين يبصر من الناس ما يعمي عنه من نفسه و ان يامر الناس بما لا يستطيع التحول عنه و ان يوذي جليسه بما لا يعينه [2] .

بزرگترين عيب اين است كه آدمي چشم خود را به عيب مردم دوزد و از بدي خويش صرف نظر كند و امر كند مردم را به آنچه استطاعت اجراي آن را ندارند و اذيت كند هم نشين خود را در حاليكه او مددكار و ياوري نداشته باشد. اين معني را حكيم بزرگوار نظامي بدين ترتيب ترجمه كرده است:



ديده ز عيب دگران كن فرار

صورت خود بين و در او عيب ساز



آينه آنروز كه گيري به دست

خودشكن آن روز مشو خودپرست



عيب كسان منگر و احسان خويش

ديده فروبر بگريبان خويش



در همه چيزي هنر و عيب هست

عيب مبين تا هنر آري بدست





[ صفحه 186]