بازگشت

امام باقر مؤسس حوزه علميه


از اين رو مي بينيم كه برخي از شاگردان امام باقر (عليه السلام) به جايگاهي نزد همه مسلمانان دست يافتند كه تبديل به اساتيد و مدرسين رسمي جامعه علمي و اسلامي شدند. يكي از آنها ابان بن تغلب بود. اگر كسي به شرح حال او در تاريخ مراجعه كند، خواهد ديد كه او عالمي بود كه همه علوم اسلامي اساسي و معروف در آن زمان را دريافت كرده بود؛ او هم عالم به تفسير بود، هم فقيه بود و همچنين به ادبيات عرب نيز احاطه داشت. او در مسجد تدريس مي كرد و همه مردم در زمينه هاي علمي مختلف به او مراجعه مي كردند؛ در درس او شركت مي كردند و از او علم مي آموختند. اين نشان مي دهد كه شاگردان امام باقر (عليه السلام) در جامعه ي علمي آن روز اين جايگاه ويژه را داشتند.

امام باقر (عليه السلام) توانست عناصر يك مدرسه ي علميه، يا به اصطلاح امروز عناصر يك حوزه علميه را به عنوان يك مدرسه، نه خط سياسي، بنيان گذاري كند. وگرنه امام زين العابدين (عليه السلام) و امامان پيش از ايشان در اين زمينه نقش داشتند، مثلا امام علي (عليه السلام) ساختار و روش مكتب كوفه را طراحي كرد. اما كسي كه در برابر حوزه هاي فقهي ديگر، بنيان يك مدرسه و حوزه علمي را گذاشت امام باقر (عليه السلام) بود.