طي سفري كه زيد به شام كرد و مي خواست به ديدار هشام رود، هشام نقشه اي را طرح كرد كه در تاريخ چنين آمده است:

هشام در رصافه در روز ملاقات با زيد قبلا شاميان را دعوت كرده بود تا همه ي جاها را در مجلس پر كنند، و محلي براي زيد خالي نباشد.

زيد وارد شد و چون جايي براي نشستن نبود مجبور شد در پايين مجلس بنشيند.

هشام گفت: اي زيد به من خبر داده اند كه تو از خلافت ياد مي كني و آن را آرزو داري، در حالي كه اهل آن نيستي و كنيز زاده اي.

زيد گفت: يا اميرالمومنين! ترا پاسخي هست. هشام گفت: بگو، زيد گفت: هيچ كس برتر به نزد خدا و بلند مرتبه تر پيش او از پيامبري كه وي را مبعوث گردانيد نيست. اسماعيل از پيامبران بود و بهترين پيامبران حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم از فرزندان اوست. اسماعيل كنيززاده بود و برادرش همچون تو آزاده بود پس خداوند او را بر برادرش برگزيد. و بهترين انسانها را از او به وجود آورد. كسي كه جدش رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم باشد باكي نيست كه مادرش كيست.

هشام به وي گفت: خارج شو، زيد گفت خارج مي شود، سپي مرا نخواهي ديد



[ صفحه 180]



مگر جايي كه ناخوشايند تو باشد.