زندگاني امام محمدباقر (ع) به دو قسمت تقسيم مي شود: قسمتي كه در زمان پدر در حدود چهل سال بنابر اختلاف روايات مي زيسته و از اوان خردسالي با بقاياي اصحاب باقي مانده پيغمبر كه از جنگ معاويه نجات يافته بودند و پس از شهادت سيدالشهداء اطراف امام زين العابدين را داشتند معاشر بوده و



[ صفحه بيست و دوم]



در تجزيه و تحليل تفاسير قرآن مي گذرانيد و در مدينه شاهد و ناظر جنايات آل مروان بود كه چندين بار مانند مسلم حادثه (مسرف) بن ارطاة و غيره آن شهر را غارت و قتل عام كردند و هستي مردم را فداي شهوات و تمايلات قرار دادند حضرت امام محمدباقر (ع) اين حوادث را از نزديك مي ديد و هم را مولود جهل و ضلالت مي دانست و لذا در مقام برآمد با اولين فرصت اين ورق را برگرداند و بساط علم و دانش را بگسترد تا افكار مخالفين امويين قوت گرفت و اين فترت قريب بيست سال طول كشيد كه زمينه انقلاب صاف شد و دولت اموي سقوط كرد و زمام بدست بني عباس سپرده شد و اين تغيير سير بدست كساني بود كه معنا طرفدار اهل بيت و علويين بودند - حضرت ابوجعفر امام محمدباقر در تمام مدت عمر كه قريب شصت سال مي شد با اصحاب و تابعين به بحث و فحص علمي اشتغال داشت مخصوصا امام در اين بيست سال مدت امامت خود از مقتضيات محيط كاملا استفاده كرده و زندگاني اجتماعي خود را صرف تعليم و تعلم و آموزش و پرورش كرد و همان طور كه شكافنده علم بود مانند تخم كه شكافته مي شد و ساقه و برگ و ميوه مي داد علم را هم مي شكافت و پرتوي از آن مي افروخت و همان طور كه شكافنده علم بود به نام ناشر علم شهرت داشت كه علم را پراكنده مي كرد و به همه جا مي رسانيد و همه كس را به قدر مرتبه لياقت و استعداد برخوردار مي كرد و همچنين واسع علم بود كه توسعه مي داد و بسط مي داد و بساط آن را مي گسترد و تا آخرين نفس در اين آموزش و پرورش سعي مبذول مي فرمود - آنگاه باقيمانده وقت خود را در فراغت در امر كشاورزي و تهيه آذوقه و مواد غذائي در مزارع خود صرف فرموده است.

سطور آينده اين اوراق نماينده زندگاني امام پنجم است كه از نظر خوانندگان مي گذرد - و اميد است مورد قبول آستان مقدسش قرار گيرد آمين يا رب العالمين

ماه رمضان 1379

اسفند 1338



[ صفحه بيست و سوم]