از صفات فاضله و پسنديده بشر جود و سخاوت است و مفهوم كلي آن در شرع اسلام اين است كه هر كس هر چه دارد با برادران ايماني خود در طبق اخلاص بگذارد و با هم به مواسات و مساوات صرف كند و حتي برخي از موارد لازم است كه ايثار كند يعني ديگري را بر خود مقدم دارد و مخصوصا پيشوايان ما عملا چنين نشان دادند كه قرآن فرموده است ينفقون مما تحبون از هر چه بهتر و بيشتر دوست مي داشتند انفاق مي كردند و براي مثال از غذاي روزانه اول كه سر سفره مي نشستند با حمد و شكر خدا از بهترين غذاها ظرفي را براي فقرا به رضاي خدا مي كشيدند جدا مي گذاشتند و بعد به صرف غذا مي پرداختند و اكثر آنها با نوكر و كلفت و پيشخدمت و كارگر و خدمتگزار و رعاياي خود در سر يك سفره مي نشستند و با هم غذا مي خوردند تا تكبر و نخوت خودستائي را از بين بردارند اين ايثار از جهت غذا بود تا



[ صفحه 51]



برسد به جان عزيز خود و فرزندان كه در راه خدا از سر آن مي گذشتند شايد ديگران هدايت شوند.

اين فضيلت در اسلام بالاترين صفات شناخته شده و لذا تمام پيغمبران با مهمان غذا مي خوردند و از مال خود اندوخته اي نداشتند.

صفت جود و بخشش يك صفت ممتازي است كه اگر كسي داشته باشد صرف نظر از اينكه اجر و ثواب دنيوي و اخروي مي برد و سبب نجات او در آخرت مي گردد در اجتماع بشري هم روپوش براي تمام رذايل اخلاقي اوست چنانچه مشاهده شده كساني كه داراي رذايل اخلاقي و صفات ذميمه بوده اند ولي جود و سخاوت و بخشش داشته اند كليه بديهاي آنها پوشيده و مكتوم مانده و صفات كرم و بخشش آنها ضرب المثل گشته است و بعكس كساني كه واجد صفات فاضله هم بوده اند ولي ممسك و كنسك و داراي قبضيت و بخل و لئامت بوده اند همه صفات فاضله و خوب و ممدوحه آنها هم مكتوم و پوشيده مانده است و ائمه معصومين ما چنان آموخته اند كه مال مال دنياست بايد هر كس هر چه دارد از راه حلال در اين دنيا صرف دوستان كند.



برگ عيشي به گور خويش فرست

كس نيارد ز پس تو پيش فرست