براي هر علم مداركي است كه استناد علماي آن فن با آن منابع و مدارك و مراجع است و آن مواد اوليه علم است كه سازمان آن را تشكيل مي دهد. در علم نحو - استعمال فصحاي عرب است - در طب تجربه عملي است - در علم



[ صفحه 93]



طبيعي تجزيه و تحليل و تركيب مواد است در علم دين نيز چهار منبع اصول و فروع علم دين را تشكيل مي دهد كه هر يك از آن فاقد باشد ركني از اين فاقد است و اين چهار عبارت است از:

1- كتاب 2- سنت 3- عقل 4- اجماع

بازگشت سوم و چهارم هم به كتاب و سنت است و لذا منابع اسلام از كتاب و سنت بدست مي آيد: