درباره اينكه اول كسي كه در اسلام به تأليف كتب پرداخت اختلافي بين مورخين بوده و بعد با تأليف كتاب تأسيس الشيعه علامه سيد حسن صدر و فنون الشيعه ثابت گرديد كه سر تقدم و تفوق و ابتكار به دست فرقه اماميه بوده و ايرانيان در اين خدمت بزرگ سهمي به سزا داشته اند و همه از سرچشمه مقام ولايت سيراب شده چنانچه اول كسي كه اساس اصول فقه را گذاشت تا بتوان اخبار صحيح و مورد اعتماد را از سقيم و مردود تميز داد حضرت امام محمدباقر (ع) مي باشد.

تأسيس و تدريس اين فن از امام پنجم است كه طريق شناختن حديث و تميز آن و عرضه ي آن بر قرآن و تشخيص صحيح از سقيم آن و درايت حال روايت آن و تحقيق درباره ناقلين



[ صفحه 120]



حديث كه در عصر جدش و پدرش زياد به جعل پرداختند و علل و اسباب نقل حديث و تطابق و تحقيق در اصول كشف صحت و سقم آن همه را تدريس فرموده و دنباله آن را امام جعفر صادق (ع) كه باني مذهب جعفري است گرفته در تحقيق حال روايت تعليماتي فرمود كه در كتاب مستقل نقل شده - و تعليمات او باعث حركت فكري مؤلفين گرديد و مصنفين بزرگي پيدا شدند كه روايات مسند و متصل الاسناد وسائل فقهيه فرديه را به صورت صحيحي تدوين و تنظيم كردند كه جامعترين آنها كتاب اصول آل رسول است از علامه محقق سيد ميرزا محمد هاشم بن زين العابدين خونساري اصفهاني و اصول الاصليه علامه سيد عبدالله شبر كه بهترين كتاب در اصول فقه است و كتاب الفصول المهمه في اصول الائمه صاحب كتاب وسايل الشيعه كه همه از شيعه اماميه بوده و تقدم بر ديگران داشته اند.

تاريخ اسلام به خوبي نشان مي دهد كه پس از پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم سقيفه بني ساعده موجب اختلاف و اختلال و انحراف مسلمين گرديد و كار به كشمكش كشيد در نتيجه قيام جاه طلبان مخصوصا بني اميه فقه اسلام از نظر تعليمات و بسط فرهنگي در وقفه ماند و جنگهاي امويان و تعصب جاهليت حكومت غربي نه تنها فرصت نداد كه احكام اسلام يعني حقيقت فقه دين بر مردم عرضه شود بلكه براي تحكيم مباني قدرت و سلطنت احاديثي جعل كردند تا مردم را زير يوق استعمار نگاهدارند و پرده اي از جهالت بر چهره زيباي دين كشيدند در نتيجه از زمان شهادت امام متقيان اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب عليه السلام تا سقوط بني اميه در مدت هشتاد سال كه هزار ماه مي شود اوضاع نامناسب و آشفتگي وضع محيط اجازه نمي داد كه مكتب دين رسما مردم را دعوت به فقه اهل بيت نمايد تا فرصتي به دست امام محمدباقر عليه السلام آمد در انقلاب سياسي تغيير خلافت بهترين فرصتي بود كه مكتب باقري تأسيس و تشكيل گردد و حقيقت فقه امامي با اصول فقه كه تشخيص و تميز احاديث صحيح از سقيم است تعليم شد تا علاوه بر نهضت علمي در همه علوم و فنون فقه اماميه به صورت مطلوب و مطبوعي تجلي كرد و چنانچه از اين اوراق بدست خواهد آمد اصول فقه مبني بر تعليمات عاليه امام محمدباقر در مكتب مخصوص تأسيس گرديد و مؤسس اماميه را بايد اين امام شناخت