حضرت امام محمدباقر به چند نفر از اصحابش تعليماتي فرمود كه حاصل آن اين است

يقطيني از اهل مداين - جابر - ابوحمزه ثمالي و غيره روايت كرده اند قال رسول الله (ص) ان حديث آل محمد (ص) صعب مستصعب لا يؤمن به الا ملك مقرب او نبي مرسل او عبدا متحن الله قلبه للايمان فما ورد عليكم من حديث آل محمد خلافت له قلوبكم و عرفتموه فاقبلوه و ما اشمأزت قلوبكم و انكرتموه فردوه الي الله و الي الرسول و الي العالم من ال محمد و انما الهالك ان يحدث بشئي منه لا يحتمله فيقول و الله ما كان هذا ثلثا و الانكار هو الكفر

يعني رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود حديث آل محمد سخت دشوار است كه داراي معاني و وجوه كثيره است مراتب و مقامات و مشارب و مشايب عاليه دارد و به آن ايمان نمي آورد مگر فرشته مقرب يا نبي مرسل يا بنده اي كه قلبش به ايمان امتحان شده باشد.

بنابراين آنچه از احاديث و اخبار آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم مي شنويد اگر بر قلب شما نرم و منقاد و ملايم طبع شما گرديد قبول كنيد و اگر براي شما سبب تنفر و اشمئزاز گرديد آن را به خدا و رسول باز گذاريد يعني رد نكنيد انكار ننمائيد شايد بعدا علم و دانش پرده از آن روي بگشايد



[ صفحه 133]



فرمود اي اصحاب من مي دانيد چه كس هلاك مي گردد آن كس كه حديثي را به نام آل محمد بشنود و انكار كند يا سخت پافشاري نمايد كه از آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم نيست يا سوگند بخورد كه اين حديث باطل و ضعيف - بي ارزش است.

چه ممكن است فهم من و شما درك حقايق تمام گفتار آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم را نكند ولي زماني خواهد آمد كه اين حقايق روشن گردد - در مجمع البحرين و صحاح و بحارالانوار و ساير كتب حديث، اقوالي در معني حديث صعب و مستصعب نقل مي كنند و برخي مي گويند مراد امر امامت و ولايت است كه منظور تبعيت و قبول امر امامت است كه در فتن و حوادث بس بسيار دشوار است در كتب اخبار بيش از سي حديث مشابه آن از اين امام (ع) به اصحاب تعليم شده كه روايت كرده اند.