حضرت امام محمدباقر عليه السلام درباره نبوت انبياء اطلاعاتي بسيط و مفيد به شاگردان خود تعليم مي فرمايد - كه در معارف بشري قبل از اسلام ما چنين اخباري را نمي دانستيم و پيشوايان اسلام بودند كه مسلمين را به اخبار گذشته و آينده واقف ساخته وگرنه شما اوراق معارف ملل زنده و مرده را ورق بزنيد از عالم آفرينش خبري نداده و چون كتب آسماني را هم تحريف كرده اند آنجا هم اخباري صحيح نيست آنچه بشر از معارف و فرهنگ نظام عالم خبردار است از مكتب اسلام سرچشمه گرفته حضرت امام محمدباقر عليه السلام فرمود جمعي از پيغمبران به جمعي مبعوث به رسالت شده اند و برخي به عامه مردم عصر ولايت داشته اند فرمود اما نوح پيغمبر اولوالعزمي بود كه براي تمام مردم روي كره زمين مبعوث گرديده اما هود به قوم عاد تنها مخصوص گرديد و صالح به جماعت ثمود در سن 16 سالگي كه اهل يك ده كوچك بودند در كنار دريا و مجموع آنها چهل خانواده بيشتر نبود مبعوث شد و صد سال عمر كرد و شعيب به اهل مدين كه چهل خانواده تمام نبود برانگيخته شد و ابراهيم خليل الله پيغمبري براي كوهساران بود كه دهي است از دهات عراق و آغاز نبوتش آنجا بود پس از آن مأمور مهاجرت شد و گفت اني مهاجر الي ربي سيهدين من هجرت مي كنم به سوي پروردگار خود كه به زودي مرا هدايت فرمايد و من خلق او را هدايت كنم و هجرت او براي قتال بود اما اسحق پس از ابراهيم پيغمبر شد و يعقوب در زمين كنعان رسول آن مردم بود و از كنعان به مصر رفت و آنجا درگذشت و بدنش را به سرزمين كنعان آوردند آنجا دفن كردند.

يوسف در خواب ديد يازده كوكب و آفتاب و ماه به او سجده كردند كه به زندان افتاد و از چاه برآمد به اوج ماه رسيد و عزيز مصر شد.

اسباط دوازده نفر پيغمبر بودند كه پس از يوسف رسالت داشتند و هر رسولي براي قومي بود تا موسي و هارون در مصر بوجود آمدند و بر بني اسرائيل مبعوث شدند و يوشع بن نون بر بني اسرائيل پس از موسي مشعلدار هدايت بود و بين او تا برانگيختن حضرت عيسي بن مريم



[ صفحه 186]



باز پيغمبراني فرستاده كه باز بعضي را ذكر كرده و برخي پنهان و مكتوم مانده

عيسي بن مريم مخصوص بني اسرائيل در بيت المقدس بود و پس از او دوازده تن از حواريون او بر جنيان و آدميان مبعوث بودند تا پيغمبر خاتم النبيين حضرت محمد مصطفي (ص) مبعوث به تمام مخلوق بر جن و انس گرديد و او بر كافه خلايق ولايت و نبوت و رسالت خاصه داشت و پس از او اوصياي او علي بن ابيطالب اميرالمؤمنين با يازده فرزندش وصي و جانشين او هستند كه اسرار و رموز ودايع امامت را دست بدست مي دهند تا روز قيامت

اوصياء هر پيغمبر اولوالعزمي دوازده نفر بوده اند و در احتجاجات امام عليه السلام با علماي مسيحي مي فرمايد اوصياء خاتم النبيين صلي الله عليه و آله و سلم مانند اوصياء پيغمبران سلف دوازده نفر بوده كه هر يك به وظيفه خود در هدايت و ارشاد بندگان خدا در هر عصري قيام و اقدام نموده و به نحو احسن مشعلداري كرده اند و نكته لطيف و قويترين شاهد بر اين حقيقت اين است كه تمام پيغمبران آسماني و كليه اوصياء وحدت كلمه داشته اند و قرآن شاهد مدعاي اين حقيقت است كه مي فرمايد آمن الرسول بما انزل اليه من ربه و المؤمنون كل آمن بالله و ملئكته و كتبه و رسله لا نفرق بين احد من رسله و قالوا سمعنا و اطعنا غفرانك و اليك المصير

286 سوره ي بقره

وحدت كلمه در بيان توحيد و اركان عقيده و ايمان به خدا و ملئكه و كتب آسماني و ارسال رسل و انزال كتب و اطاعت امر از وظايف اوليه مومن است و همين وحدت كلمه بود كه مليونها بشر را در هر عصري به سوي حق و حقيقت دعوت مي كردند و يك وحدت عقيده و ايمان بوجود آورده نهايت در طرق استدلال توجه بيان آنها مختلف و براهين آنها متنوع بوده وگرنه در اصل دعوت به توحيد تمام پيغمبران مردم را به خدا دعوت مي كردند و مظاهر نيروي خارق العاده الهي را در مرائي و شهود مردم مي گذاشتند