كساني كه سيره و زندگاني حضرت شاه ولايت را خوانده اند در نظر دارند كه يك خطبه مهمي به نام خطبه همام درباره معرفي مؤمن و صفت او در تقوي بيان فرموده كه شاهكار قدرت فصاحت و بلاغت و در عين حال حساس ترين نكات لطيف و دقيق ترين رقايق ادراكات



[ صفحه 285]



روحي و نفساني است كه جز امام به اين حقايق متوجه نيست و اين درس علم و فضيلت را به اصحاب خود فرموده و صفات مؤمن را با درجات تقوي و پرهيزكاري و نشانه ها و آثار آن بيان فرموده است.

و باز اگر در نظر داشته باشند در شرح حال حضرت سجاد علي بن الحسين زين العابدين عليه السلام نوشتيم كه آن امام مربي هم در ضمن بيانات خود يك خطبه اي در صفت مؤمن و تقوي دارد كه بسيار جالب توجه است - اين جا هم به يك رساله اي از حضرت امام محمدباقر عليه السلام بر مي خوريم كه به سعدالخير نوشته آن را رساله سعديه گويند و او را به تقوي نصيحت ياد فرموده و نكاتي را در آن يادآوري فرموده است و ما اينك متن رساله را نقل مي كنيم تا ترجمه به معني نمائيم.