زيد بن امام سجاد (عليه السلام) يكي از انقلابيون بزرگ تاريخ اسلام است او بر ضد حكومت ننگين هشام بن ملك (دهمين خليفه اموي) قيام كرد او در سال 119 يا 120 هجري به طور مخفي وارد كوفه شد و مردم را بر ضد حكومت هشام فراخواند و اهداف خود را براي آنها تشريح كرد و مردم با او بيعت كردند. تعداد بيعت كنندگان را از ده هزار تا هشتاد هزار نوشته اند ولي وقتي كه ماجرا به درگيري كشيد مردم بي وفاي كوفه اطراف زيد را خالي كردند و تنها 500 يا 300 نفر با زيد باقي ماندند. اما او با همين افراد اندك با سپاه دشمن تحت امارت يوسف بن عمر شقي فرماندار و عامل هشام در عراق جنگيدند و پس از يك نبرد بي نظير و قهرمانانه بر اثر اصابت تير دشمن (به سرش) سخت مجروح شد و بستري شد و دو روز بعد (جمعه، سوم صفر، سال 120 هجري يا 121 هجري قمري) به شهادت رسيد.

يارانش بدن مطهر او را به طور مخفي در جايي دفن كردند ولي جاسوسها محل دفن زيد را شناسايي كردند و بدنش را از قبر بيرون آوردند و سرش را از بدن جدا نمودند و جسد پاكش را به طور واژگون در بازار كناسه كوفه به دار آويختند.



[ صفحه 27]



بدنش را مدت طولاني (يك سال يا چهار سال) روي دار گذاشتند.

سپس به فرمان طاغوت وقت (هشام يا وليد بن زيد) استخوانهاي بجا مانده ي بدن آن قهرمان مخلص را از بالاي دار كوفه آتش زدند.

محل دار و سوزانيدن بدن مطهر زيد در دو فرسخي روستاي كفل نزديك كوفه و هم اكنون به صورت زيارتگاه و محل عبادت شيعيان مي باشد [1] .

سدير صيرفي مي گويد در محضر امام باقر (عليه السلام) بودم زيد فرزند امام سجاد (عليه السلام) وارد شد امام باقر (عليه السلام) دست بر روي شانه ي زيد گذاشت و فرمود:

هذا سيد بني هاشم دعاكم فاجيبوه و اذا استنصركم فانصروه اين سرور خاندان هاشم است هر گاه شما را دعوت كرد او را اجابت كنيد و هر گاه از شما ياري خواست از او ياري نماييد.

از حضرت صادق (عليه السلام) نقل شده روزي زيد بن امام سجاد (عليه السلام) نزد برادرش امام باقر (عليه السلام) آمد، امام باقر (عليه السلام) اين آيه يا ايها الذين، نساء 134

سپس به زيد رو كرد و فرمود اي زيد سوگند به خدا تو؟

شايسته ي اين آيه هستي.



[ صفحه 28]



اي كساني كه ايمان آورده ايد نگهبان عدالت باشيد و براي خدا گواهي دهيد.

هر گاه امام باقر (عليه السلام) به زيد مي نگريست مي فرمود:

اللهم اشد اذري بزيد خدايا پشتم را به وسيله زيد محكم گردان [2] .

يك روز امام محمد باقر (عليه السلام) به زيد نگريست و فرمود:

هذا؟ سيد أهل بيتي و التطالب باوثارهم

اين شخص سرور دودمان من و خواهان خون آنها از دشمن است، سپس فرمود: لقد أنجبت ام ولد تك يا زيد

اي زيد به راستي آن مادر كه تو را پديد آورد، نجيب و اصل بود [3] .

امام باقر فرمود

نقل كرد كه رسول خدا به امام حسين (عليه السلام) فرمود مردي از نسل تو خارج مي شود كه زيد نام دارد در روز قيامت او و يارانش با چهره بسيار نوراني و پرشكوه بر گردن هاي خلائق گام مي نهند و بدون حساب وارد بهشت مي شوند.



[ صفحه 29]



مجلسي

علامه مجلسي پس از تأييد مقام و جلالت زيد بن امام سجاد (عليه السلام) مي گويد: بعضي تصور مي كنند قيام زيد و عدم شركت (مستقيم) امام باقر (عليه السلام) بيانگر مخالفت امام باقر (عليه السلام) با قيام زيد است اين تصور پنداري بيش نيست كناره گيري امام باقر (عليه السلام) به خاطر تدبير امور و مصالح بود، همان طور كه اول بحث؟ امام باقر (عليه السلام) براي حفظ جان ياران و اصحاب بوده و الا يك لحظه امام راضي به طاغوتها نبوده است.