جوان: در ارتباط با اين مسأله اقدام امام باقر عليه السلام را در تغييرسكه هاي رومي و ايراني به سكه هاي اسلامي و ايجاد استقلال اقتصادي بياد آوردم.

در آن روزها كه معاملات معمولي با دينار و درهم رومي و



[ صفحه 17]



ايراني انجام مي گرفت، عبدالملك مروان تصميم گرفت «طراز» رومي را به عربي تبديل كند، امپراتور روم با خبر شده و سخت بر آشفت او همچنين عبدالملك را تهديد كرد كه اگر دست به چنين كاري زند فرمان خواهد داد دينارهاي رومي را با ناسزا به پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم ضرب زنند. عبدالملك [1] از اين تهديد به هراس افتاد و از بزرگان اسلام چاره خواست. كسي از ايشان وي را راهنمايي كرد تا چاره را نزد امام پنجم شيعيان، امام محمد باقر عليه السلام جويد. اگر چه اين پيشنهاد كه از رقيب هاشمي خود استمداد كند بر وي گران آمد، اما مجبور شد امام را از مدينه به دمشق دعوت كند. به عامل خود در مدينه چنين نگاشت: محمد بن علي بن الحسين را با كمال احترام به دمشق روانه كن. صد هزار درهم براي خرج سفر و سيصد هزار درهم براي مخارج خانوادگي او بپرداز، و وسايل راحتي او و همسفرانش را فراهم كن.

همين كه امام باقر عليه السلام به دمشق رسيد، عبدالملك موضوع را عرضه داشت، حضرت فرمود: اهميتي ندارد... هم اكنون استادان ماهر خود را خواسته و دستور ده سكه هاي درهم و دينار تهيه كنند و روي آنها كلمه ي توحيد و نام رسول خدا صلي الله عليه و اله و سلم را نقش كنند و در اطراف آن نام شهري را كه در آن سكه زده اند با تاريخ سال بنگارند و براي تهيه سكه هاي درهم از سه نوع استفاده كن به اين ترتيب كه: ده



[ صفحه 18]



تاي آن ده مثقالي و ده تاي آن شش مثقالي و ده تاي ديگر پنج مثقالي باشد، به قسمي كه مجموع آن بيست و يك مثقال شود پس از آنها را به سه جزء تقسيم كن به گونه اي كه هر قسمت هفت مثقال باشد. عبدالملك دستور را اجرا كرد و به عمال خود فرمان داد به جاي درهم و دينار رومي و ايراني پول رايج اسلامي را به جريان اندازند و غير اين صورت تخلف و جرم شناخته مي شود.

همسفر: مسلم است كه شخصيت والاي امام باقر عليه السلام و درياي بي كران دانش او مورد تأييد و توجه پيشوايان اهل سنت مانند ابو حنيفه [2] و غير او نيز بوده و از آن حضرت حديث نقل كرده اند.

جوان: گويا امام باقر عليه السلام با دانشمندان و صاحبان علوم گوناگون، برخوردها و احتجاجاتي نيز داشته اند.

همسفر: طبيعي است امامي كه از جاذبه ي علمي بالايي برخوردار است و دانش او زبان زد خاص و عام است، پيوسته در ميدانهاي رويارويي، با انديشه هاي منحرف و افكار كفر آميز و موضع گيريهاي مختلف حضور داشته و با سعه ي صدر، به تبيين علوم و حقايق قرآن با روش مناظره و گفتگوهاي موضوعي و بحثهاي علمي براي توده ها پرداخته است.

البته دانشمنداني كه قصد دارند با امام مباحثه و مناظره كنند، ابتدا در درسش حضور يافته و بعد از آن كه وي را درياي بي كراني از



[ صفحه 19]



علم و دانش ديده، از روي خضوع و خشوع سر تسليم در برابر او فرود مي آورند و پس از انجام پرسشهايي، با ايمان و اعتقاد به فضيلت و برتري آن حضرت باز مي گردند.