جابر بن يزيد جعفي؛ شخصيتي است كه خود مي گويد: امام باقر عليه السلام هفتاد هزار حديث به من آموخت، كه آن همه حديث را به هيچ كس نياموخت، به آن حضرت عرض كردم: «بار سنگين و عظيمي از اسرارتان را بر دوش من نهاده ايد، به گونه اي كه چه بسا سينه ام تاب تحمل آن را ندارد، و ظرفيتش لبريز شده و حالتي رواني به من دست مي دهد.»



[ صفحه 29]



امام باقر عليه السلام فرمود: «هر گاه چنين حالتي به تو دست داد، به صحرا برو و گودالي حفر كن، و سرت را در آن قرار بده و آن گاه بگو:

حدثني محمد بن علي بكذا و كذا؛

«امام باقر عليه السلام برايم اين گونه و آن گونه، نقل حديث كرد.» (و به اين طريق عقده ي دلت را خالي كن.) [1] .

جابر هر گاه مي خواست حديثي را از امام باقر عليه السلام نقل كند، با تجليل و احترام خاص از آن حضرت ياد مي كرد و مي گفت:

حدثني وصي الاوصياء و وارث علم الانبياء؛ محمد بن علي بن الحسين؛

«وصي اوصيا و وارث علم پيامبران، محمد بن علي عليه السلام برايم حديث كرد.» [2] .

جابر كسي است كه سيره نويسان مي نويسند علوم خاندان نبوت، به چهار نفر منتهي مي شود كه به ترتيب عبارتند از سلمان، جابر جعفي، سيد حميري و يونس بن عبدالرحمن. [3] .

خود جابر مي گويد: «هيجده سال در خدمت سرور انسان ها حضرت محمد بن علي، امام باقر عليه السلام بودم و از خرمن پر فيض او خوشه چيني مي كردم، هنگام وداع (براي مراجعت به كوفه) تقاضا كردم باز مرا از فيوضاتش بهره مند سازد، فرمود: بعد از هيجده سال



[ صفحه 30]



(كسب علم و كمال بس نيست؟)

عرض كردم: «آري شما دريايي هستيد كه آبش تمام نمي شود و به قعر آن نمي توان رسيد.» فرمود:

بلغ شيعتي عني السلام و اعلمهم انه لا قرابة بيننا و بين الله عزوجل، و لا يتقرب اليه الا بالطاعة له، يا جابر من اطاع الله و احبنا فهو ولينا، و من عصي الله لم ينفعه حبنا:

«سلام مرا به شيعيانم برسان، و به آنها اعلام كن كه بين ما و خداوند خويشاوندي نيست، و به پيشگاه خداوند كسي نزديك نگردد مگر در پرتو اطاعت و پيروي، اي جابر! كسي كه خدا را اطاعت كند و ما را دوست بدارد، او دوست ما خواهد بود، و كسي كه نافرماني خدا كند، دوستي ما به حال او سودي نخواهد بخشيد...». [4] .

امام صادق عليه السلام فرمود:

رحم الله جابر الجعفي كان يصدق علينا

«خداوند جابر جعفي را رحمت كند، او با راستي و درستي، حديث ما را نقل مي كرد.» [5] .