امام باقر عليه السلام در حق گويي و افشاگري، بسيار صريح و قاطع بود، در مسائل اصولي هرگز پرده پوشي و مسامحه نمي كرد، گر چه قاطعيت او موجب رنجش و خشم طاغوت عصرش و طرفداران طاغوت مي شد، او با صراحت مي فرمود:

نحن خزنة علم الله، و نحن ولاة امر الله، و بنا فتح الاسلام، و بنا يختمه، و منا تعلموا، فو الله الذي فلق الحبة و برا النسمة ما علم الله في احد الا فينا، و ما يدرك ما عندالله الا بنا:

«ما مخزن علم خدا هستيم، ما رهبران و صاحبان امر خدا مي باشيم، اسلام به وسيله ي ما آغاز گرديد و به وسيله ي ما كامل و ختم مي گردد، علم و دانش را از ما بياموزيد، سوگند به خداوندي كه دانه را شكافت و انسان را آفريد، علم خدا در نزد هيچ كس جز در نزد ما نيست، و آن چه در نزد خدا است جز به وسيله ي ما درك نخواهد شد.» [1] .



[ صفحه 40]



بر همين اساس، آن حضرت در موارد لازم با مخالفان و حتي گاهي با طاغوت عصرش، مناظره مي كرد و با بياني شيوا و مستدل آنها را محكوم مي نمود، و با شكافتن درون علوم و آشكار نمودن اسرار و نهاني هاي آن، مردم را به حقايق، آگاه و آشنا مي فرمود، و آنها را از بي خبري و ناآگاهي و خواب غفلت، خارج و بيدار مي ساخت، در اين راستا نظر شما را به چند مناظره ي زير از آن بزرگ مرد علم و كمال، جلب مي كنيم: