بر اساس آنچه در زمينه ي نقش امام در سرنوشت مادي و معنوي انسان ها بيان كرديم، امت اسلامي بايد پيش از هر اقدام و بيش از هر موضوع ديگر به شناخت امام و رهبر ديني و دنيايي خود بينديشد.

در صورتي كه از ناحيه ي خداوند، شخص معيني براي اين منصب انتخاب نشده باشد، راهي جز بكارگيري ملاك هاي عقلي و تفحص و مشورت نخواهد بود، و امام و رهبر جامعه از طريق آراي عمومي انتخاب مي شود. در صورتي كه، شخص خاصي از سوي خدا و يا منبع متكي به وحي (رسول خدا صلوات الله عليه) تعيين شده باشد، مجالي براي ترديد نيست؛ زيرا انتخاب الهي، برترين انتخاب است؛ چه، انتخاب و گزينش خداوند، متكي بر علم، بصيرت، تدبير و حكمت گسترده ي او است.

امامتي كه شيعه براي ائمه دوازده گانه اعتقاد دارد، امامتي است كه از ناحيه ي رسول خدا (ص) - به عنوان مرجعي كه با وحي در ارتباط است - براي آنان تعيين شده است. اما، چنان كه قبلا نيز يادآور شديم، معناي انتخاب خدا و رسول خدا (ص)، وجود نداشتن و لازم نبودن ملاك هاي سه گانه - علم، امانت و توان برتر - نيست، بلكه معناي آن وجود داشتن اين شرايط در شخص امام به عاليترين شكل است.

«و ما كان لمؤمن و لا مؤمنة اذا قضي الله و رسوله ان يكون لهم الخيرة من امرهم و من يعص الله و رسوله فقد ضل ضلالا مبينا» [1] .

هرگاه خداوند و رسول وي حكمي صادر كردند، اين حق براي زنان و مردان



[ صفحه 41]



مؤمن وجود ندارد كه در آن زمينه خودسرانه و به دلخواه خود عمل كنند (و حكم خدا را ناديده بگيرند)؛ زيرا اگر كسي از حكم خدا و رسول سرپيچي كند، به گمراهي آشكار افتاده است.