امام محمّدباقر(عليه السلام) در دوران امامت خود، به نشر و پخش معارف دين به ويژه فقه و احكام اسلامي پرداخت و ضمن حلّ مشكلات علمي به تعليم و تربيت شاگرداني فاضل و آگاه مانند: محمّد بن مسلم، زرارة بن اعين، ابونصير، هشام بن سالم و جابر بن يزيد و حمران بن اعين و بُريد بن معاويه عجلي، همّت گماشت.

آن حضرت در فضل و فضيلت، زهد و تقوا، اخلاق و معاشرت، سر آمد بزرگان بني هاشم در عصر خود بود.

آوازه علوم و دانش او چنان اطراف و اكناف پيچيده بود كه ملقّب به باقرالعلوم; يعني شكافنده دانش ها گرديد.

يكي از علماي بزرگ سنّي به نام ابن حجر هيتمي درباره ي او مي نويسد:«محمّد باقر به اندازه اي گنج هاي پنهان معارف و دانش ها را آشكار ساخته، حقايق احكام و حكمت ها و لطايف دانشها را بيان نموده كه جز بر عناصر بي بصيرت يا بد سيرت پوشيده نيست و از همين جاست كه وي را شكافنده دانش و جامع علوم و برافروزنده پرچم دانش خوانده اند.»عبدالله بن عطا يكي از شخصيّت هاي علمي زمان امام، مي گويد:«من هرگز دانشمندان اسلام را در هيچ محفل و مجمعي به اندازه محفل محمّد بن علي(عليه السلام) از نظر علمي حقير و كوچك نديدم.»امام باقر(عليه السلام) در سخنان خود، اغلب به آيات قرآن كريم استناد مي نموده و از كلام خدا شاهد مي آورده و فرموده است: «هر مطلبي را گفتم، از من بپرسيد كه در كجاي قرآن است تا آيه ي مربوط به آن موضوع را معرّفي كنم.»