وقتي اوراق تاريخ را مي گشائيم مي بينيم پس از مكتب علوي عليه السلام و تربيت مانند كميل بن زياد - صعصعة بن صوحان - سلمان فارسي - ابن عباس مقداد بن عمار - عمار بن ياسر - ابوذر غفاري و صدها ديگر كه از صحابي و تابعين بودند و از فقهاي اسلامي به شمار مي رفتند و پس از آنها فترتي ايجاد شد كه به دست معاويه و پسرش يزيد گروهي بي شمار از اصحاب و تابعين و شيعيان و موالي و هواخواهان اهل بيت را كشتند و نابود كردند و تبعيد و زجر و تهديد و قتل نمودند ديگر فقيهي كه بتواند شخصا مهام امور شريعت را در يك شهر به دست گيرد محدود شد و اگر هم بودند از بيم دشمن ابراز نام و شخصيتي نمي كردند تا دوره حضرت امام محمدباقر عليه السلام كه دولت اموي رو به ضعف نهاد و عباسيان در سازمان تشكيلات خود بودند مكتب باقري گشوده شد و تعليمات علوي و فقه محمدي تجديد مطلع كرده و گروهي بي شمار در اين مكتب تربيت شدند و شهرت جهاني گرفتند چنانچه در مناقب در ذيل اسامي اصحاب آن حضرت مي نويسند حمران بن اعين شيباني و برادرانش عبدالله بن ميمون قداح - محمد بن مروان كوفي از فرزندان ابي الاسود دئلي - اسماعيل بن فضل هاشمي از اولاد نوفل بن حارث - ابوهارون مكفوف - ظريف بن ناصح - سعيد بن ظريف اسكاف الدوئلي - اسماعيل بن جابر خثعمي كوفي و عقبة بن بشير انصاري و اسلم مكي - ابوبصير ليث بن بختري مرادي - كميت بن زيد اسدي - ناحية بن عمارة صيداوي - مناذ بن مسلم الفراء نحوي و بسياري ديگر مي باشد [1] به شرحي كه در سابق اشاره شد.



[ صفحه 343]